Ventileren: impact op hittestress overdag en 's nachts
Impact op hittestress overdag en ’s nachts
Windstromen in de stad spelen zich af op verschillende niveaus. Enerzijds zijn er de regionaal bepaalde windstromen. Het ontstaan ervan staat los van de aanwezigheid van de stad, maar de eigenschappen van de stad (openheid van het weefsel en ruwheid van het terrein) en zijn omgeving bepalen wel in welke mate de wind ook kan doordringen in het stadsweefsel. Bij hogere windsnelheden wordt de wind in de stad regelmatig ververst met koelere lucht waardoor het hitte-eilandeffect vaak afneemt. Anderzijds worden binnen de stad ook microwindverplaatsingen (“briesjes”) gegenereerd door hoogteverschillen, temperatuurverschillen en de samenhangende drukverschillen. De richting van de luchtstroming is van koel naar warm; de sterkte van de stroming wordt mee bepaald door de grootte van het temperatuurverschil en door de mate waarin een voldoende groot “reservoir” van koele lucht onderhouden kan worden. In parken wordt minder zonnestraling omgezet naar voelbare warmtestraling, met een lagere luchttemperatuur tot gevolg. Bij een hittegolf kan deze koele lucht naar de omgeving worden getransporteerd middels een ‘koeltepluim’ ondanks matige of geen wind (Oke 1989).

Bijkomende informatie uit de literatuur:
- Het stedelijk hitte-eilandeffect verdwijnt grotendeels bij een geringe windkracht (lager dan 2 meter per seconde) (Döpp 2011)
- Het verkoelingseffect van een park is afhankelijk van de heersende windrichting en de inrichting van de lijzijde van het park; overzicht empirisch onderzoek (naar Kuttler (2010) en Bongardt (2006)):
grootte | locatie | naam park | maximum koeleffect | reikwijdte | bron |
---|---|---|---|---|---|
3 ha | Kumamoto (Kyushu) | Kengung Shinto Shrine | 2.5 °C (15:00) | 50 m | Saito et al. 1990 |
5 ha | Vancouver | Trafalgar Park | 5.0 °C (nacht) | 200 tot 300 m | Spronken-Smith & Oke 1998 |
18 ha | Berlijn | Stadtpark Steglitz | 1 °C (avond) | 80 to 140 m | von Stülpnagel 1987 |
30 ha | Mainz | Stadtpark | 2 °C (ochtend) | tot 300 m | Naumann 1981 |
44 ha | Stuttgart | Schlossgarten | 3.8 °C (dag-gemiddelde) | 200 m | Knapp 1998 |
80 ha | Kopenhagen | Falledparken | 2.1 °C (21:00) | 100 m | Ellasson & Up-manis 2000 |
125 ha | Berlijn | Kleingärten Priesterweg | 5.4 °C (avond) | 250 m | von Stülpnagel 1987 |
156 ha | Göteborg | Slottskogen | 3.3 °C (18:00) | 250 m | Ellasson & Up-manis 2000 |
212 ha | Berlijn | Tiergarten | 4.3 °C (avond) | 200 - 300 m | von Stülpnagel 1987 |
525 ha | Mexico City | Chapulte-pec | 4.0 °C (droog seizoen) 1.0 °C (regenseizoen) |
2000 m | Jauregui 1990 |